Prof. dr. Dejan Milošević dobitnik Plakete Kantona Sarajevo
Kontrola rasijanja elektrona na jonu pomoću bihromatskog cirkularno polarizovanog laserskog polja
Istoga dana kada je objavljen rad o uvođenju spina u atonauku objavljen je i rad: Christopher A. Mancuso, Daniel D. Hickstein, Kevin M. Dorney, Jennifer L. Ellis, Elvedin Hasović, Ronny Knut, Patrik Grychtol, Christian Gentry, Maithreyi Gopalakrishnan, Dmitriy Zusin, Franklin J. Dollar, Xiao-Min Tong, Dejan B. Milošević, Wilhelm Becker, Henry C. Kapteyn, and Margaret M. Murnane, “Controlling electron-ion rescattering in two-color circularly polarized femtosecond laser fields”, Phys. Rev. A 93 (5), 053406, 1-13 (2016), http://journals.aps.org/pra/abstract/10.1103/PhysRevA.93.053406
Kaleidoscope za mjesec maj 2016
Sliku 2 iz rada: Dejan B Milošević, “Possibility of introducing spin into attoscience with spin-polarized electrons produced by a bichromatic circularly polarized laser field”, Phys. Rev. A 93 (5), 051402(R), 1-6 (2016), editor je izabrao da prikaze na web stranici časopisa kao dio “Kaleidoscope”. http://journals.aps.org/pra/kaleidoscope http://journals.aps.org/pra/kaleidoscope/pra/93/5/051402
Uvođenje spina u atonauku
Do sada je uloga spina elektrona u fizici jakih laserskih polja i atonauci bila uglavnom ignorisana. U radu Dejana Miloševića:
D. B. Milošević, “Possibility of introducing spin into attoscience with spin-polarized electrons produced by a bichromatic circularly polarized laser field”, Phys. Rev. A 93 (5), 051402(R), 1-6 (2016), http://journals.aps.org/pra/abstract/10.1103/PhysRevA.93.051402
koji je objavljen 9. maja 2016. godine kao Rapid Communications u časopisu Physical Review A, pokazano je da se tzv. spin-polarizovani elektroni mogu generisati primjenom bihromatskog cirkularno polarizovanog laserskog polja. Takvo polje omogućava rasijanje oslobođenog elektrona na matičnom jonu. To rasijanje se odvija u toku vrlo kratkog dijela optičkog ciklusa i karakteriše se atosekundnom dinamikom, tako da je ovaj rad otkrio novu dimenziju spina u fizici jakih laserskih polja i atonauci. Korišteno je tzv. bicirkularno lasersko polje koje se sastoji od dva cirkularno polarizovana polja koja rotiraju u jednoj ravni u suprotnim smjerovima i sa odnosom frekvencija, odnosno energija odgovarajućih fotona, 1:2. Bicirkularno polje je nedavno privuklo veliku pažnju kao izvor cirkularno polarizovanih mekih x zraka. U pomenutom radu je pokazano da elektroni dobijeni jonizacijom plemenitih gasova takvim poljem posjeduju veliku asimetriju spina ako su energetski nivoi odgovarajućih jona pocijepani (postoji tzv. fina struktura nivoa). Parametar asimetrije spina se jako mijenja sa promjenom energije elektrona (pogledati priloženu sliku na kojoj je parametar asimetrije spina predstavljen u impulsnoj ravni; maksimalna asimetrija dostiže vrijednost od 94%). Elektroni rasijanji na matičnom jonu mogu imati i veće energije. Polarizovani elektroni dobijeni primjenom ovog metoda mogu se koristiti za proučavanje kiralnih molekula i magnetskih materijala sa do sada nedostižnom prostornom i vremenskom rezolucijom.
Kaleidoscope za mjesec novembar 2015
Sliku 9 iz nedavno objavljenog rada: Senad Odžak i Dejan B Milošević, Bicircular-laser field-assisted electron-ion radiative recombination, Physical Review A 92, 053416 (2015), editor je izabrao je da prikaze na web stranici časopisa kao dio “Kaleidoscope” (http://journals.aps.org/pra/kaleidoscope). Slika je izabrana na osnovu estetskih kriterija. Dakle, rezultati su ne samo od značaja za nauku, već i lijepi.
Nelinearni atomski procesi u jakom bihromatskom laserskom polju
Federalno ministarstvo obrazovanja i nauke je 06.11.2015. godine odobrilo projekat pod naslovom Nelinearni atomski procesi u jakom bihromatskom laserskom polju, čiji je voditelj dr. Senad Odžak, vanredni profesor na Odsjeku za fiziku Prirodno-matematičkog fakulteta (rezultate konkursa možete pogledati na linku:
http://www.fmon.gov.ba/images/REZULTATI_konkurs_2015_-_uredne_prijave11.pdf
Opširnije: Nelinearni atomski procesi u jakom bihromatskom laserskom polju
Naučni rad akademika Dejana Miloševića objavljen u časopisu PNAS
Nedavno je u prestižnom časopisu Proceedings of the National Academy of Sciences (USA) (skraćeno PNAS) objavljen rad čiji je koautor akademik Dejan Milošević. Impakt faktor (IF) tog časopisa je 9,674 i to je uz Nature i Science jedan od najuticajnijih multidisciplinarnih naučnih časopisa u svijetu. Međunarodni tim naučnika demonstrirao je po prvi put zračenje cirkularno polarizovanih viših harmonika u području mekih x-zraka. Talasna dužina emitovanih viših harmonika je bila manja od osam nanometara i pomoću njih je izvršeno prvo mjerenje magnetnog cirkularnog dihroizma što je otvorilo put daljim istraživanjima novih izvora koherentnih x-zraka i njihove primjene. Rad: “Bright circularly polarized soft x-ray high harmonics for x-ray magnetic circular dichroism” može se preuzeti na: www.pnas.org/cgi/doi/10.1073/pnas.1519666112
Detaljnija informacija
Krajem dvadesetog vijeka interes za proučavanje atomskih procesa u laserskom polju je naglo porastao kada se shvatilo da elektron jonizovan jakim laserskim poljem može, vođen laserskim poljem, da se vrati do matičnog jona i dovede do novih procesa u kojima se emituju elektroni (tzv. proces jonizacije iznad praga – ATI (Above-Threshold Ionization)) i fotoni (takozvana generacija viših harmonika – HHG (High-order Harmonic Generation)) velikih energija. Pri tome je energija apsorbovana iz laserskog polja. Do tih procesa može doći ako je lasersko polje linearno polarizovano. Trajektorija elektrona je takva da se on kreće u jednoj dimenziji, tj. duž ose laserskog polja.
Opširnije: Naučni rad akademika Dejana Miloševića objavljen u časopisu PNAS