Elvedin Hasović uspješno odbranio doktorsku disertaciju
Elvedin Hasović, viši asistent na Prirodno-matematičkom fakultetu Odsjeka za fiziku i član naučno-istraživačke grupe SAMOPHYS dana 22. aprila 2013. godine uspješno je odbranio svoju doktorsku disertaciju pod naslovom “Jonizacija iznad praga poliatomskih molekula u okviru aproksimacije jakog polja”.
U okviru ovog rada teoretski je razmotren proces jonizacije iznad praga poliatomskih molekula. Formulisana je teorija jonizacije iznad praga bazirana na aproksimaciji jakog polja. U modelu, koji je korišten za formulaciju teorije, poliatomska molekula, koja međudjeluje sa jakim laserskim poljem, predstavljena je kao (N+1)-čestični sistem koji se sastoji od N atomskih centara i jednog valentnog elektrona. Pokazano je da će za neutralne poliatomske molekule diferencijalna vjerovatnoća jonizacije imati formu koja omogućava interpretaciju rezultata kao interferenciju elektronskih valnih paketa koji su nastali na jednom od atomskih centara i rasijali se na istom ili nekom drugom. Primjenom dobivene teorije izračunati su spektri emitovanih fotoelektrona kao funkcije njihove kinetičke energije u konačnom stanju i ugla emisije. Izvršena je modifikacija valne funkcije početnog stanja, usljed interakcije elektromagnetnog polja sa permanentnim dipolnim momentom polarnih molekula. Pokazano je da su minimumi u spektru emitovanih fotoelektrona posljedica destruktivne interferencije različitih parcijalnih doprinosa i izvedeni su uslovi koji određuju položaj ovih minimuma. Detaljno su analizirane i objašnjene ugaone raspodjele emitovanih fotoelektrona, kako za heteronuklearne dvoatomske, tako i za troatomske molekule.
Nagrada kralja Faisala za nauku u 2013. godini
Nagrada Kralja Faisala za nauku dodjeljuje se svake godine za drugu oblast nauke (redoslijed je biologija, fizika, matematika, hemija).
Ovogodišnja nagrada Kralja Faisala za nauku (oblast fizika) pripala je profesoru Paulu Corkumu (Kanada) i profesoru Ferencu Krauzsu (Mađarska, Austrija) za doprinos razvoju atonauke. Dobitnici nagrade su pioniri razvoja teorije i tehnologije za posmatranje atomskih i molekularnih procesa koji se odvija na atosekundnoj skali (1 atosekunda = 10-18 s)
Profesor Paul Corkum prvi je uspio jednostavnim modelom koji je danas poznat kao Model tri koraka [1] da objasni procese koji se odvijaju u jakim laserskim poljima kao što su generacija harmonika višeg reda, jonizacija iznad praga višeg reda i dr. Takođe, na polju eksperimentalne fizike učestvovao je u razvoju tehnologije koja je omogućila izradu prvih tomografskih slika kretanja elektrona u molekulama [2].
Grupa profesora Ferenca Krauzsa je prva uspjela dobiti laserske pulseve u trajanju od 80 atosekundi [3] koji se mogu koristiti za kontrolu kretanja elektrona u atomima i molekulama na atosekundnoj skali.
Prof. dr. Dejan Milošević sa Prirodno-matematičkog fakulteta u Sarajevu je koautor rada sa profesorom Ferencom Krauszom [4] u kojem su zajedno sa ostalim kolegama uspjeli objasniti interferenciju elektronskih valnih paketa u vremenskoj domeni. Ovaj rad je postao veoma popularan i citiran u naučnoj zajednici jer predstavalja vremensku verziju famoznog Youngov eksperimenta difrakcije elektrona na prostornim pukotinama.
Reference:
[1] P. B. Corkum, Plasma perspective on strong field multiphoton ionization: Phys. Rev. Lett. 71, 1994 (1993).
[2] J. Itatani, J. Levesque, D. Zeidler, H. Niikura, H. Pepin, J. C. Kieffer, P. B. Corkum, D. M. Villeneuve, Tomographic imaging of molecular orbitals , Nature 432, 867 (2004).
[3] E. Goulielmakis, M. Schultze, M. Hofstetter, V. S. Yakovlev, J. Gagnon, M. Uiberacker ,A. L. Aquila, E. M. Gullikson, D. T. Attwood, R. Kienberger, F. Krausz, U. Kleineberg: Single-Cycle Nonlinear Optics, Science 320 , 1614-1617 (2008)
[4] F. Lindner, M. G. Schätzel, H. Walther, A. Baltuška, E. Goulielmakis, F. Krausz, D. B. Milošević, D. Bauer, W. Becker, and G. G. Paulus, Attosecond Double – Slit Experiment, Phys. Rev. Lett. 95, 040401 (2005) Rad možete pročitati ovdje
Prof. dr. Dejan Milošević – član komisije (oponent) za odbranu doktorske disertacije u Danskoj
Profesor Dejan MIlošević je bio član komisije (oponent) za odbranu doktorske disertacije: Adam Etches, High-order harmonic generation from polar molecules.
Odbrana je održana 7. septembra 2012. godine u Physics Lecture Theatre, Department of Physics and Astronomy, Aarhus University. Član komisije (drugi oponent) je bio prof. Anh-Thu Le, Physics Department, Kansas State University, USA, a predsjednik komisije (domaćin) prof. Aksel Stenholm Jensen, Department of Physics and Astronomy, Aarhus University. Mentor rada, prof. Lars Bojer Madsen, Department of Physics and Astronomy, Aarhus University, prema pravilima, nije učestvovao u odbrani. Nakon što je kandidat na popularan način predstavio svoju doktorsku disertaciju široj publici, oponenti su imali sat vremena da detaljno ispitaju kandidata o specifičnim aspektima doktorskog rada. Kandidat Adam Etches je uspješno odbranio svoju disertaciju. Teza se može pogledati ovdje.
SAMOPHYS klaster
U sklopu projekta “Toward a quantitative strong-field approximation and its application to attoscience” (“Ka kvantitativnoj aproksimaciji jakog polja i njenoj primjeni na atonauku”) finansiranog od strane Alexander von Humboldt fondacije iz Njemačke, na Odsjeku za fiziku, Prirodno-matematičkog fakulteta u Sarajevu završena je izgradnja računarskog klastera tipa Beowulf koji se sastoji od 20 računarskih čvorova sa ukupno 88 procesorskih jezgri i preko 200 GB radne memorije.
Upotreba klaster znatno će ubrzati numeričke proračune koji se koriste za simulaciju eksperimentalnih rezultata povezanih sa laser-induciranim atomskim i molekularnim procesima kao što je numeričko rješavanje vremenski zavisne Schrödingerove jednačine, izračunavanje fokusno usrednjenog spektra baziranog na S-matričnom formalizmu i dr.
Laser Physics Workshop 2011
Dvadeseta po redu međunarodna Laser Physics Workshop (LPHYS’11) konferencija održana je u Sarajevu u periodu 11. – 15. juli 2011. godine u hotelu Hollywood i hotelima Ilidža na kojoj je učestvovalo 396 naučnika iz više od 40 država svijeta.
Početkom 1990. godine grupa ruskih naučnika među kojima i nobelovac Alexander M. Prokhorov pokrenuli su inicijativu za formiranje novog međunarodnog časopisa iz laserske fizike. Želja inicijatora ovog projekta bila je da se tradicionalne discipline laserske fizike upotpune sa iskustvima na polju primjena lasera u inžinjerstvu, fizici, biologiji, hemiji, medicini i drugim naukama. Shodno toj ideji pokrenut je novi časopis pod nazivom Laser Physics.
U cilju bolje suradnje među naučnicima iz različitih disciplina laserske fizike, svake godine organizuje se međunarodna Laser Physics Workshop konferencija koja obuhvata ukupno osam seminara:
- Moderni trednovi u laserskoj fizici,
- Fizika jakog polja i atonauka,
- Biofotonika,
- Fizika lasera,
- Nelinearna optika i spektroskopija,
- Physics of Cold Trapped Atoms,
- Quantum Information Science,
- Fiber laseri.
Laser Physics Workshop konferenciju tokom prethodnih godina u prosjeku je pohađalo 500 naučnika iz više od 30 država svijeta tako da i ove godine očekujemo veliki broj učesnika.
Do sada je održano devetnaest Laser Physics Workshop konferencija počevši od 1992. godine u Dubni (Rusija) do posljednje u Foz do Iguaçu (Brazil).
Organizatori LPHYS’11 su
- A.M. Prokhorov General Physics Institute, Russian Academy of Sciences (RAS), Moscow, Russia
- Univerzitet u Sarajevu,
- Akademija nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine,
- The international journal Laser Physics,
- The international journal Laser Physics Letters,
- International Laser Center, Moscow State University, Moscow, Russia,
- National Research Nuclear University MEPhI, Moscow, Russia.
{os-gal-1}
Novi naučni rezultati
- Rad akademika prof. dr. Dejana Miloševića objavljen u časopisu Optics Express
- Rad akademika prof. dr. Dejana Miloševića objavljen u prestižnom časopisu Physical Review A kao Letters
- Akademik prof. dr. Dejan Milošević objavio rad u časopisu Optics Letters
- Objavljen rad u prestižnom časopisu Physical Chemistry Chemical Physics
- Generacija atosekundnih pulseva pomoću ortogonalnih bihromatskih laserskih polja
- Objavljen pregledni rad u časopisu The European Physical Journal D